Compassie
24 januari 2015Lachyoga
4 september 2015“Inademend ben ik me bewust van mijn lichaam, uitademend glimlach ik naar mijn lichaam. Inademend ben ik bewust van mijn hart, uitademend omhels ik mijn hart.” Het zijn de woorden van Thich Nhat Hanh. Het boek ‘Het hart van Boeddha’s leer’ rust op mijn buik terwijl ik deze oefening toepas. Heen en weer schommelend in de hangmat scan ik mijn lichaam zoals het zich nu laat voelen. Mijn lichaamsdelen, mijn organen, mijn hele lijf. Het doet me goed, merk ik, die vriendelijke aandacht voor mijn lichaam.
Een week ben ik nu te gast in het mooie Andalusische ‘Paraiso Perdido’, oftewel ‘Verloren Paradijs’. Ik heb gekozen voor een yogareis in combinatie met de warmte van de Spaanse zon. Mireille is onze yogadocente en gastvrouw voor de week. Voorafgaand aan elke les krijgen we duidelijke uitleg over ademhaling, meditatie en de asana’s oftewel de yogahoudingen. We zijn met vijf gasten waarvan twee beginners, twee gevorderden en ikzelf als semi-gevorderde. Het maakt allemaal niet uit. Yoga is niet competitief. Het is niet om beter te worden of te zijn dan anderen. Yoga draait om aandacht voor jezelf, voor je eigen lichaam én geest. Eén van de redenen dat ik deze reis geboekt heb.
Yoga on the beach
Zittend in halve lotushouding kijk ik stiekem door mijn half geopende ogen naar de groenblauwe zee. Ik voel de warmte van de zon op mijn huid. Na de winterse maanden in eigen land is de Spaanse zon een verademing. Ik word gedragen door het zand. Bij iedere uitademing voel ik mezelf nog dieper wegzinken. De wind blaast zand in elk onbedekt plekje van mijn lichaam; het deert me niets. Ik ervaar het moment volledig. Yoga op het strand maakt deze week toch wel heel speciaal. Twee keer mogen we deze unieke ervaring meemaken. Te midden van de schelpenrotsen en het klotsende zeewater geven we ons over aan de elementen van de natuur.
Even later doe ik mijn favoriete asana oftewel yogahouding: de Zonnegroet. (In het Engels beter bekend als Sun Salutation en in het Sanskriet Surya Namaskar). Mijn blik glijdt omhoog naar de staalblauwe hemel die zich als een oceaan boven mij bevindt. Mijn voeten zakken diep weg in het vochtige zand dat verkoeling geeft op deze warme ochtend. Op een uitademing buig ik helemaal voorover. Tussen mijn benen door observeer ik de zee. Golven die woest over het zand hun komst aankondigen, om vervolgens met enige snelheid zich terug te trekken en zich laten opslokken door de zee.
Tijdens de balansoefeningen op het strand hebben we allemaal moeite om te blijven staan. Het zand zorgt voor een instabiele ondergrond, maar het is vooral de wind die ons uitdaagt. De Boom-asana wordt een palmboom die mee wiegt in de wind in plaats van een stugge eik die niet mee buigt. Het is een knipoog naar het leven. Beter om mee te gaan met the flow of life, in plaats van strak, stug en streng door het leven te gaan, nietwaar? Het maakt het strand als een ware uitdaging in plaats van binnen in een yogastudio op een matje.
“Het leven is waardevol zoals het is. Alle elementen voor geluk zijn al aanwezig..."
Doelloosheid
Na de ochtendyoga en het heerlijke ontbijt nestel ik me met mijn boek en één van de vele katten op de grote loungebank in de tuin. Ik lees: “Probeer eens 5 minuten doelloosheid te betrachten, dan zul je zien hoe gelukkig je tijdens die 5 minuten bent.” Ik sluit mijn ogen en laat alles ‘zijn’. Ik probeer niets te doen, te moeten, niets te hoeven en niets te willen. Thich Nhat Hanh brengt me terug naar de essentie van het leven: wees jezelf. Zoals hij schrijft: “Het leven is waardevol zoals het is. Alle elementen voor geluk zijn al aanwezig. Je hoeft niet te rennen, in te spannen te zoeken of te vechten. Wees gewoon maar.” Tranen springen in mijn ogen, zo geraakt word ik door de tekst. Het is de spijker die op zijn kop wordt geslagen. Ik mág er zijn en hoef niets… Zoals in de hart-soetra staat: “Er valt niets te bereiken. Het gaat niet om het doel. We mediteren niet om verlichting te bereiken, verlichting is al in ons.” Door mijn tranen heen moet ik lachen terwijl ik de volgende zin lees: “Wij hoeven ons geen wortel voor de neus te houden en er achteraan te rennen.”
Onthaasting
In de namiddag ervaren we hatha yoga in de jaima, de grote Marokkaanse tent die in de tuin staat. Mireille is bezig de boel warm en gezellig aan het maken: schelpjes bij het lachende dikbuikige Boeddha beeldje, wierook om ons te verwelkomen bij de ingang, de gaskachel op z’n hoogste stand en kaarsjes voor Ganesha, de hindoeïstische god die staat voor wijsheid en het verdrijven van alle obstakels. Vooraf krijgen we uitleg wat hatha yoga eigenlijk is. Deze vorm van yoga kenmerkt zich door statische houdingen in vergelijking met de actieve flow yoga in de morgen. Ha betekent zon en tha betekent maan. Het is een verwijzing naar het evenwicht tussen tegengestelden: yin (maan en vrouwelijk) en yang (zon en mannelijk), in- en uitademing, spannen en loslaten. Tijdens deze les worden oefeningen gedaan om het lichaam tot rust te brengen. Het is een heerlijke afsluiting van de dag.
Gedurende de week voel ik me ruimer, lichter en vrijer worden. Mijn hoofd leger. Mijn gedachten komen langzamerhand tot stilstand. Het zijn kleine watjes van wolkjes geworden in een zee van ruimte in mijn hoofd. Het voelt alsof een werveling door mijn lichaam is gegaan en daar heeft huis gehouden: negativiteit, zorgen, verdriet zijn verdwenen en ruimte is wat ik voel. Ruimte vol van positiviteit, lichtheid en vrijheid. Het verblijf in het “Verloren Paradijs” heeft me beetje bij beetje geholpen mezelf weer doen te hervinden…
Thuiskomst Na twee vluchten had ik een vreselijke hoofdpijn opgelopen die niet weg wilde gaan; niet na een goede nachtrust, niet na inname van een pijnstiller. Ik bleef echter wel glimlachen. Ik voelde me al gelukkig en daarvoor hoefde ik niet te wachten totdat mijn hoofdpijn over was. Elke keer weer worden we uitgedaagd door onze concepten en gevoelens: ongeduld in de wachtende rij voor de kassa, irritatie in het verkeer of boosheid naar aanleiding van een opmerking van een collega. Probeer je niet te identificeren met deze emoties of je er aan vast te klampen: je hebt ze, je bent ze niet. Ze zijn vergankelijk. Dat wil zeggen: ze zullen komen, er zijn, en ook weer gaan. Alles is vergankelijk. Net als wij, net als elke ervaring en zo ook mijn yoga vakantie… Zoals Patrul Rinpoche het mooi verwoordt: “Zie hoe snel gisteren en vandaag, deze ochtend en deze avond, dit jaar en volgend jaar, alle één voor één voorbijgaan. Niets blijft ooit bestaan, je kunt nergens van op aan.” Dit geeft mij de vrijheid en het vertrouwen te leven in het huidige moment en terug op Nederlandse bodem is dat helemaal oké.